Stichting Culturele Activiteiten is een samenwerking aangegaan met welzijnsorganisatie Caritas om Project ©unst te realiseren waarbij door middel van een ”open call’’ drie kunstenaars zijn gevraagd om community art projecten vorm te geven. Bij de drie community art projecten wordt samengewerkt met de doelgroepen van Caritas, die zij met hun welzijnsactiviteiten ‘’Mit Eenkanger’’ wel of nog niet op het oog hebben, in de periode april – september 2023 in de gemeente Urk.
SCAB en Caritas zijn gaan samenwerken door kunst in te zetten voor het gemeenschappelijk belang. Kunnen kunst en welzijn elkaar versterken en bijdragen aan een positief leefklimaat? Dit is wat SCAB en Caritas dit jaar samen gaan uitvinden.
Initiatief voor de totstandkoming van dit project kwam door beeldend kunstenaar Stieneke Oeverbeek. Zij kwam op het idee tijdens het ouderenatelier waarin ze bij Galerie en Kunstwerkplaats Plein 1890 een groep dames met respectabele leeftijd begeleidt vanuit het Mit Eenkangerproject van Caritas
Stieneke: “Tijdens deze ochtenden zagen de dames dat ik bezig was met het maken van netsculpturen. Zij vertelden mij dat het netten boeten vroeger vaak vrouwenwerk was omdat de mannen op zee waren. Op deze wijze werkten de vrouwen ook mee aan de visserij. Dit ambacht waren deze vrouwen nog niet verleerd en zo kreeg ik een demonstratie hoe te boeten en kregen we ideeën over een groot kunstwerk ter ere van de visserij en deze in combinatie met het ambacht van toen. Ik vind het heel inspirerend om te zien hoe deze vrouwen in hun kracht kwamen te staan toen ze mij meenamen in hun kennis en kunde van het ambacht en de verhalen die daarbij loskwamen. Via kunst willen wij deze verhalen zichtbaar te maken.”
Met dit project is er ruimte gemaakt voor nog twee kunstenaars die hun eigen kunstpraktijk in willen zetten voor de deelnemers van Mit Eenkanger en andere welzijn-doelgroepen. Via een open-call zijn er twee kunstenaars gevonden. Regisseur/animator Udo Prinsen en theatervormgever/instrumentenmaker Rob van den Broek sprongen met hun motivatiebrief en expertise eruit voor de selectiecommissie.
De drie kunstenaars hebben alle drie hun eigen projectplan opgesteld.
SCAB en Caritas vermoeden dat het actief participeren van kwetsbare burgers in de maakpraktijken van kunstenaars, bijdraagt aan hun empowerment, emancipatie en zelfbewustzijn. Caritas biedt de kunstenaar graag een kijkje in hun welzijnskeuken en is benieuwd naar wat zo’n nieuwe blik op gaat leveren. SCAB wil de co-creatieprojecten coördineren om zo ook de artistieke kwaliteit ervan te borgen. Met dit project willen de beide samenwerkingspartners samen met elkaar een eerste culturele ontdekkingsreis (pilot) maken. Interactie tussen professionele makers en deelnemers waardoor die samen makers worden. Doel is verschillende disciplines in de kunsten aan de orde te laten komen, waarbij het verlagen van drempels voor cultuurparticipatie centraal staat en emancipatie, zelfbewustzijn vergroot.
Kunstenares Stieneke Oeverbeek is op zoek gegaan naar de dames van de nettenfabriek. Deze dames heeft zij bij elkaar gebracht en hun verhalen verzamelt. Tijdens hun sessie bij de Visserijschool hebben zij haar het ambacht van het netten boeten geleerd. Tijdens het onderzoek is zij ook in contact gekomen met de VCU, nu groot leverancier van visnetten. Dit om uit verschillend netafval nieuw materiaal te maken dat kan dienen als grondstof voor het maken van grote netsculpturen.
“Ik wil het ontwikkelen van deze door ambacht gerecyclede grondstof echt samen met de deelnemers van het werkatelier doen. Met de uit netafval geproduceerde grondstoffen wil ik een groot net sculptuur maken. De sculptuur zal een verbeelding worden van het project, ik wil er een ode aan deze vrouwen en deze geschiedenis van het netten boeten.”
Udo is een animatiekunstenaar die vaak werkt met musici, andere kunstenaars en animatiefilms en sequenties maakt voor televisie, documentaire en film. Udo Prinsen ‘stuitte’ tijdens zijn stage bij de Mit Eenkanger groepen tegen de grenzen van Urk. Want wat zijn nu die grenzen? Veel urkers blijven op Urk maar werken wel elders.
Naast de workshops die hij heeft gegeven via Caritas heeft hij iedereen op Urk uitgenodigd om ook iets bij te dragen aan de kunstwerken die gemaakt gaan worden.
Udo wil de oude grens van het eiland Urk verkennen en heeft verschillende doelgroepen gevraagd hun eigen ideale kaart van Urk in te vullen. Hij wil vervolgens alle gemaakte tekeningen verwerken in een animatiefilm die eind september te zien zal zijn. Een kans die sommigen niet wilden laten liggen.
Theatervormgever en Instrumentenmaker Rob van den Broek had meteen een klik met de mensen bij de dagbesteding van het Trefpunt. Trefpunt is een creatieve dagopvang voor mensen met een beperking. Met deze mensen is hij op zoek gegaan naar het geluid van Urk en heeft naar aanleiding daarvan twee windmachines gemaakt en twee trommels. Deze instrumenten worden ingezet en bespeeld tijdens het openbare presentatie-evenement in september.
Op vrijdag 22 september 2023 is er een openbaar presentatie-evenement op diverse locaties. Er is een overzichtsexpositie bij gemeentehuis Urk, kunstinstallatie en uitvoering bij De Botterskuur en afsluiting bij Galerie en Kunstwerkplaats Plein 1890. Dit zal starten om 20.00 uur, inloop 19.30 uur bij gemeentehuis Urk. De overzichtsexpositie is tien weken te zien in het gemeentehuis Urk. Iedereen is van harte uitgenodigd!
Dit project wordt onder ander mogelijk gemaakt door bijdrages van Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP), VSB-fonds, Nutfonds, Gemeente Urk, Caritas en SCAB. De opgedane kennis delen wij graag weer met FCP zodat anderen organisaties ook geïnspireerd worden door onze bevindingen en ingezet kunnen worden binnen de welzijnspraktijk.